نمونه هاي مورد نظر از تاسيسات شيلات بوشهر تهيه و در آزمايشگاه انستيتو علوم تغذيه و صنايع غذايي ايران بررسي گرديد. استخراج كلاژن نوع اول به دو روش اسيدي و قليايي انجام شد. بدين ترتيب كه پس از استخراج چربي از نمونه هاي خشك، جهت جداسازي املاح كلسيم از اسيد كلريدريك 5% ‏استفاده شد و بعد از تنظيم pH ‏ هيدروليز تحت فشار بخار آب صورت گرفت. فيلتراسيون و تغليظ كلاژن نوع اول تحت تاثير حرارت وخلا انجام گرديد و بعد از سرد و خشك كردن ورقه هاي كلاژن آسياب شد. در روش قليايي بجاي استفاده ازاسيد، نمونه ها با هيدروكسيد سديم 4%‏ به مدت ٣ ‏هفته در دماي اتاق مجاور مي شوند. در بررسي ميانگين درصد كلاژن نوع اول حاصل از نمونه هاي متفاوت پوست كفشك ماهي، پوست همراه با گوشت كوسه ماهي و ضايعات كارخانه فيله زني با روش اسيدي، درمقايسه با ميانگين درصد كلاژن نوع اول حاصل از ضايعات ماهي هاي غضروفي در آمريكا، با استفاده ازروش آماري آزمون t´( 0.1 ‏> P ‏) اختلاف معني داري وجود ‏ندارد، در صورتي كه ميانگين درصد كلاژن نوع اول حاصل از ضايعات ماهيان ماكول ‏غير مصرفي با فرآيند اسيدي، و مقايسه با ميانگين درصد كلاژن نوع اول حاصل از ضايعات ماهيان غضروفي در آمريكا، با همان روش آزمون ´´t´´ اختلاف معني داري وجود دارد. انحراف معيار داده ها براي پوست كفشك ماهي، پوست همراه با گوشت كوسه ماهي، ضايعات كارخانه فيله زني و ضايعات ماهيان ماكول غير مصرفي به ترتيب برابر 084/0 و 16/0 و 67/0 و 41/0 ‏و انحراف معيار داده ها براي پوست كفشك ماهي، پوست همراه با گوشت كوسه ماهي و ضايعات كارخانه فيله زني به ترتيب برابر با 788/1 و 96/0 و 739/1 مي باشد. با توجه به آناليز فيزيكوشيميايي كلاژن نوع اول حاصله با روش اسيدي و از نمونه هاي مختلف در مقايسه با كلاژن نوع اول استاندارد هندوستان در آزمايشگاه واضح است كه از لحاظ درصد پروتئين و در نتيجه قدرت مطلوب تشكيل ژله در نمونه مورد آزمايش و همچنين درصد ناچيز املاح و خاكستر آن و نظر به اينكه راندمان توليد كلاژن نوع اول از ضايعات شيلات در حد قابل توجهي مي باشد و اكثرا اختلاف معني داري با نمونه هاي خارجي ندارد و با توجه به اينكه ميزان ضايعات شيلات بوشهر در سال، حدودا برابر با 43/1253‏تن ضايعات ماهيان ماكول و ١٢٠٠ ‏تن ماهيان غير ماكول و ٢٠٠ ‏تن ضايعات كارخانه فيله زني بوده است، مي توان نتيجه گيري نمود كه امكان توليد كلاژن نوع اول از ضايعات ماهيان ماكول در شيلات بوشهر برابر با 43/1253 ‏تن و از ضايعات كارخانه فيله زني برابر با 14/43 تن و از ماهيان غير ماكول (عمدتا كوسه ماهي) حدود 5/216 ‏تن مي باشد و بطور كلي در سال امكان توليد كلاژن نوع اول از ضايعات شيلات بوشهر در حدود مقدار 1/1513 ‏تن مي باشد. از اين گذشته در فرايند توليد كلاژن نوع اول ‏از ضايعات شيلات، مقدار قابل توج هي روغن ماهي حاصل مي شود كه با ارزش مي باشد. همچنين فسفات دي كلسيم زيادي نيز به دست آمده كه در خوراك حيواني و كودها كاربرد دارد. بنابراين مي توان چنين استنباط نمود كه طرح صنعتي توليد كلاژن نوع اول در كشور از ضايعات شيلات از لحاظ اقتصادي مهم بوده و قابل بررسي به نظر مي رسد.